Grodzisko Stary Olkusz

Pozostałości średniowiecznego grodziska, jakie znajdują się niespełna trzy kilometry na zachód od centrum Olkusza przy drodze krajowej 94, do dziś stanowią zagadkę dla badaczy. Na niewielkim wzgórzu znajdują się pozostałości średniowiecznego grodziska z dobrze zachowaną, głęboką fosą i dwoma pierścieniami ziemnych wałów. Gród miał kształt koła o średnicy 80 metrów. Przypuszcza się, że został zniszczony na przełomie XIII i XIV wieku w trakcie rozbicia dzielnicowego. Podczas badań archeologicznych, w warstwie spalenizny znaleziono m.in. groty strzał, ostrogi, fragmenty naczyń oraz liczne zabytki wykonane ze srebra i ołowiu. Zabytki są datowane na XIII i XIV wiek. Do dziś, w pobliżu grodziska Stary Olkusz zachowały się ślady średniowiecznej eksploatacji górniczej.

Prawdopodobnie jeszcze w XIV wieku na miejscu spalonego grodziska wybudowano gotycki kościół pw. św. Jana Chrzciciela. Jak przekazują źródła, w XVI wieku kościół przebudowano, zmniejszono i zamieniono na kaplicę, która przetrwała do XVIII wieku. Do naszych czasów zachowały się jedynie mury i krypty świątyni. W 1937 roku na murze dawnego prezbiterium ustawiono monument z krzyżem i tablicą przypominająca historię tej świątyni. W latach 60.tych XX wieku, dzięki działalności Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Olkuskiej uratowano grodzisko i mury kościoła przed zasypaniem przez hałdy miejscowej kopalni rud cynku i ołowiu.

Źródło: Miejski Ośrodek Kultury w Olkusz (Punkt Informacji Turystycznej)