Grób Legionistów w Bydlinie

Na cmentarzu w Bydlinie zwracają naszą uwagę dwa okazałe zabytki. Pierwszy z nich to kamienny krzyż o wysokości 7 metrów ustawiony na grobie 46 legionistów poległych w bitwie pod Krzykawką w dniach 16-19 listopada 1914 r. W początkowej fazie I Wojny Światowej po pierwszych sukcesach wojsk austriackich i niemieckich, jesienią 1914 roku Rosjanie przeszli do kontrofensywy i odzyskali znaczną część utraconych wcześniej terenów, a nawet zagrozili zdobyciem austriackiego wówczas Krakowa i zaatakowaniem niemieckiego Śląska. Wojska niemieckie i austriackie organizowały linię obronną na wzgórzach Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, w ich składzie znalazło się też kilka polskich batalionów legionowych pod dowództwem Józefa Piłsudskiego. Dwa bataliony: IV i VI umocniły wzgórze Świętego Krzyża w Bydlinie i przez kilka dni powstrzymywały ataki rosyjskiej piechoty, same prowadząc dwukrotnie atak na zajętą przez Rosjan wieś Załęże. W trakcie walk poległo 46 legionistów, których pochowano na miejscowym cmentarzu, a na ich grobie w 1916 roku wzniesiono okazały pomnik. Drugim zabytkiem jest murowana kaplica pod wezwaniem Pocieszenia Najświętszej Marii Panny, wzniesiona w XVIII wieku, podobno na miejscu dawnej pustelni. Wewnątrz kaplicy posąg Matki Boskiej z Dzieciątkiem, gotycki, zapewne z pierwszej połowy XV w. uznawany jest za mający cudowną moc uzdrawiania, księga opisująca przypadki uzdrowień za sprawą modlitw zanoszonych do tej figury została założona już w 1764 roku.