Rynek w Wolbromiu

Wolbrom - opis, położenie, historia

Wolbrom to miasto w woj. małopolskim, w powiecie olkuskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Wolbrom. 

Historia miasta sięga 1327 r., kiedy Władysław Łokietek nadał braciom Wolframowi i Hilaremu przywilej karczunku lasów na gruntach wsi królewskiej Dłużec. Niebawem wyrosło na nich miasteczko, na cześć jednego z założycieli nazwane "civitas Wolwrami".

Właściciele miasta czerpali zyski głównie z ceł pobieranych od wędrownych kupców. Mieszczanie, oprócz handlu, parali się rzemiosłem, celując w zawodach kuśnierza, kowala i szewca. Odbywające się w każdy czwartek wolbromskie targi cieszyły się niemałą sławą, a ich tradycja przetrwała do dzisiaj.

Pod koniec XVI w. rozpoczął się upadek miasta. Przyczyniło się do tego przesunięcie szlaku handlowego-głównego źródła dochodu dla wielu Wolbromian. Reszty dokonał najazd szwedzki, wyczerpujące wojny na terenie Rzeczypospolitej, a także liczne pożary i zarazy.

Podczas zaborów miasto włączono do imperium austriackiego, następnie wchodziło w skład Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego. Autonomia skończyła się wraz z upadkiem powstania listopadowego, kiedy to z części dóbr wolbromskich utworzono majorat darowany przez cara Rosji majorowi Niełojow.

W 1905 r. doszło do brutalnie stłumionego strajku uczniów wolbromskiej szkoły, którzy odmówili odpowiedzi na pytania zadawane po rosyjsku i korzystania z podręczników w tym języku. 

Wyzwolenie przyniósł marszałek Piłsudski, który przebywał w mieście, a jego legioniści stoczyli bitwę pod niedalekimi Krzywopłotami.